Uitwerking Hilde

1. Referentie van het artikel
BRAAMS T. Dyslexie, 1996-2002, Een complex taalprobleem, Boom, Amsterdam, 2002, p110-p121.

2.Context van het artikel
Ik heb het achtste hoofdstuk “Behandeling van bijkomende problemen” gelezen in het boek “Dyslexie, een complex taalprobleem”. De auteur bespreekt de verschillende bijkomende problemen en legt uit hoe je ze best behandelt. De auteur heeft dit stuk verdeeld in vier deeltjes: geheugenproblemen, problemen met begrijpend lezen, problemen met de vreemde taal en tenslotte faalangst.

3. Auteur

In het boek:

‘Tom Braams (1959) is geregistreerd gezondheidspsycholoog en kinder- en jeugdpsycholoog. In zijn praktijk (in Deventer, Apeldoorn en Zwolle) specialiseerde hij zich in de diagnostiek en behandeling van leerstoornissen. Hij publiceerde regelmatig over leerstoornissen en schreef eerder "Kinderen met dyslexie, een gids voor ouders". Samen met Tetta Talma schreef hij kinderen en jongeren met een depressie. Beide boeken verschenen in de serie Rondom het Kind.’

Op het internet:

‘Tom Braams (1959) studeerde onderwijs- en ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is geregistreerd als kinder- en jeugdpsycholoog en als Gezondheidszorgpsycholoog. Hij is sinds 1987 gespecialiseerd in de diagnostiek en behandeling van leerstoornissen, en deed toegepast wetenschappelijk onderzoek naar cognitieve vaardigheden die van belang zijn bij dyslexie. Sinds 1995 is hij zelfstandig gevestigd. Bij Braams & Partners werken psychologen, orthopedagogen, logopedisten, leerkrachten basisonderwijs en voortgezet onderwijs en remedial teachers.
Meer dan 300 dyslectische kinderen uit de lagere en middelbare school en enkele volwassene krijgen wekelijks individuele begeleiding. Van 1998 tot 2004 was Braams als gastdocent verbonden aan de Hogeschool Windesheim te Zwolle bij post-hbo opleidingen op het gebied van dyslexie. Op de website kennisnet leerlingzorg is hij sinds 2003 de deskundige die vragen beantwoordt op het gebied van dyscalculie en dyslexie.
Van 2005 t/m 2008 gaf hij voor het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) een post-academische cursus Diagnostiek van Dyslexie. Tevens gaf hij, samen met Fenneken Onvlee (hoofd remediatie bij Braams & Partners) cursussen over de behandeling van dyslexie. Met collega Ruurdje van Laar gaf hij cursussen op maat voor het voortgezet onderwijs.’

Catalogi
Braams, T. (1996) Dyslexie, een complex taalprobleem. Amsterdam: uitgeverij Boom.
Braams, T. (1998) Kinderen met dyslexie, een gids voor ouders. Amsterdam: uitgeverij Boom.
Braams, T. (1998) Dyslexie of nie(t)? Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 37, 317-322.
Braams, T. (1999) Intensief onderwijs in groep 3 voorkomt lees- en spellingproblemen. In: Conferentiebundel Congres ‘Dyslexie in het (speciaal) basisonderwijs’. Zwolle: Christelijke Hogeschool Windesheim.
Braams, T. en T. Talma (1999) Kinderen en jongeren met een depressie. Amsterdam: uitgeverij Boom.
Braams, T. (2000) Stemmingsstoornissen bij kinderen en jongeren: kinderen met leerproblemen vormen een risicogroep. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2000/2, 22-29.
Braams, T. en A.M.T. Bosman (2000) Fonologische vaardigheden, geletterdheid en lees- en spellinginstructie. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 39, 199-211.
Braams, T. en A.M.T. Bosman (2000) Goed onderwijs doet er toe. De beloning van een preventieve en vroeg interveniërende aanpak is groot. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2000/3, 6-12.
Braams, T. (2000) Dyscalculie: een verzamelnaam voor uiteenlopende stoornissen. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2000/4, 6-11.
Braams, T. (2001) Eerlijkheid is: leerlingen met dyslexie niet afrekenen op hun handicap! Over dyslexieverklaringen en dyslexiebeleid. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2001/2, 16-20.
Braams, T. en D. Denis (2001) Getalbegrip: een noodzakelijke voorwaarde voor het leren rekenen. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2001/4, 16-20.
Braams, T. (2002) Dyslexie, een complex taalprobleem. Amsterdam: uitgeverij Boom. Vierde, geheel herziene druk.
Braams, T. (2002) Good practice. Drie-maandelijkse column in Tijdschrift voor Remedial Teaching.
Braams, T. (2002) De zin van onzinwoorden. Het gebruik van pseudowoorden bij de signalering, de diagnostiek en de behandeling van dyslexie. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2002/2, 4-9.
Braams, T. en A.E.H. Smits (2002) Eerder en efficienter dyslexie screenen heeft grote voordelen. Over inclusief onderwijs, preteaching en een snelle screening. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2002/3, 4-9.
Smits, A.E.H. en T. Braams (2002) Compenserende software en hardware voor kinderen en volwassenen met dyslexie. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2002/4.
Braams, T. (2003) Daisy, het digitale boek. Van twaalf tot achttien, 2, 28-29.
Braams, T. (2003) Dyscalculie. Kennisnet PO Leerlingenzorg.
Braams, T. (2003) Subvocalisatie, een lastig probleem voor oudere dyslectici. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2003/3, 18-20.
Braams, T. (2004) Dyslexie, tips voor leerkrachten. Kennisnet PO Leerlingenzorg.
Van Laar, R. en T. Braams (2004) Dyslexie in het voortgezet onderwijs. Kennisnet VO Leerlingenzorg.
Braams, T. (2004) Kinderen met dyslexie, een gids voor ouders. Amsterdam: uitgeverij Boom. Derde, geheel herziene druk.
Bosman, A.M.T. en T. Braams (2005) Depressie en angst bij basisschoolleerlingen met dyslexie. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 44, 213-223.
Braams, T. (2005) Kennisnet Leerlingzorg: Veel gestelde vragen over dyslexie. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2005/2, 18-22.
Braams, T. (2005) Voorbeschouwing: Dyslectische kinderen leren lezen. Taal Lezen Primair, nr 17, 14-15.
Smits, A.E.H. en T. Braams (2006) Dyslectische kinderen leren lezen. Individuele, groepsgewijze en klassikale werkvormen voor de behandeling van leesproblemen. Amsterdam: uitgeverij Boom.
Postmus, T. en T. Braams (2006) Mondelinge taalproblemen bij kinderen met dyslexie. Tijdschrift voor Remedial Teaching, 2006(2), 24-28.
Braams, T. (2007) Fonologische taalverwerking door dyslectici: de rol van allofone spraakwaarneming. Signaal, 60, 20-28.
A. Desoete en T. Braams (2008).Kinderen met dyscalculie. Amsterdam: Boom.
Braams, T. en M. Milikowski (eds.) (2008), De gelukkige rekenklas. Amsterdam, Boom.
Braams, T. en S. Walda (2008), Rekenen met geheugenproblemen. In: T. Braams en M. Milikowski (eds.), De gelukkige rekenklas. Amsterdam, Boom.
Milikowski, M. en T. Braams (2008), Automatismen in het rekenen: statisch of wendbaar? In: T. Braams en M. Milikowski (eds.), De gelukkige rekenklas. Amsterdam, Boom.
T. Braams (2008), Dutch dyslexia policies: the Dyslexia Masterplan. In: Chr. Singleton (ed.), The Dyslexia Handbook 2008/9, 175-181. Reading: The British Dyslexia Association.
Loonstra, J.H. en T. Braams (eds.) (2009, in voorbereiding) Omgaan met dyslexie - sociale en emotionele aspecten. Apeldoorn: Garant.
Braams, T. (2009, in voorbereiding) Wat is dyslexie. In: J.H. Loonstra en T. Braams (eds), Omgaan met dyslexie - sociale en emotionele aspecten. Apeldoorn: Garant.
Milikowski, M. en T. Braams (verschijnt voorjaar 2009), Dyscalculie: gestoorde rekenontwikkeling. In M. Taal en P. Snellings (eds), Interventies in het onderwijs. Deel 1: leerproblemen. Amsterdam: Boom.

4. De structuur
Hoofdtitel en tussentitels
8. De behandeling van bijkomende problemen
8.1 Geheugenproblemen
Problemen
Behandeling
8.2 Problemen met begrijpend lezen
Problemen
Behandeling
8.3 Problemen met de vreemde talen
Problemen
Behandeling
8.4 Faalangst
Problemen
Behandeling

Structuur in de tekst
Er is een zeer duidelijke logische structuur in de tekst. In de kantlijn staat er steeds in één woord uitgelegd waarover het gaat. Moeilijke woorden worden uitgelegd aan het einde van het boek. Er wordt steeds geïllustreerd met een voorbeeld.

Voetnoten
De tekst bevat voetnoten aan het einde van het boek. Daar vind je ook een uitgebreide bronnenlijst. Moeilijke woorden worden ook op het einde van het boek uitgelegd. Volgens mij zou het beter geweest zijn als de betekenis van de moeilijke woorden onderaan de pagina stond. Zo kunnen de woorden makkelijk worden geraadplegen. Er staat ook vaak een verwijzing naar een andere paragraaf. Wanneer je dus meer uitleg wilt is dat mogelijk door naar die betreffende paragraaf te gaan.

5.Synthese
8. Behandeling van bijkomende problemen

8.1 Geheugenproblemen
Leerlingen met dyslexie hebben het moeilijk om de rode draad van het verhaal te onthouden en met het leren van losse feiten en moeilijke woorden. De behandeling omvat herhaling van de leerstof, luidop voorlezen, veel schrijven, logische verbanden zoeken en ezelsbruggetjes verzinnen.

8.2 Problemen met begrijpend lezen
Begrijpend lezen is zin geven aan een tekst. Daarvoor is vooral tekstervaring nodig. Bij veel leerlingen die dyslexie hebben, ontbreekt vooral deze ervaring. Voorlezen verruimt die ervaring. De drie grootste problemen die voorkomen zijn: problemen met leestempo, geheugenproblemen en problemen met de leesinhoud. Deze problemen kunnen leiden tot tijdsnood bij het leren. Hier kan je niet zoveel aan doen.

8.3 Problemen met de vreemde talen
Dyslectische leerlingen kunnen uitstekend een nieuwe taal leren. Er is één voorwaarde aan verbonden, de taal moet op een natuurlijke wijze worden aangeleerd door bijvoorbeeld een persoon in een Engels gastgezin te laten wonen gedurende een half jaar. Een vreemde taal leren op school vraagt veel meer moeite.

8.4 Faalangst
Kinderen schrijven hun falen vaak toe aan hun eigen zwakke capaciteiten. Hun succes schrijven ze toe aan externe factoren. Toch kunnen kinderen die zwak presteren hun zelfvertrouwen behouden. Als er tijdig hulp aangeboden wordt en er veel positieve aandacht wordt gegeven dan hoeven de kinderen geen faalangst te hebben. Het is heel belangrijk dat men daar aandacht voor heeft: faalangst kan er immers voor zorgen dat iemand slechter gaat functioneren. Als men iemand wil helpen met faalangst moet met vooral structureren, feedback geven, zelf een goed voorbeeld geven, positieve verwachtingen schetsen t.o.v. de persoon en vooral de positieve dingen van de persoon bekrachtigen.

6.Tot slot: Interessante bronnen

Sites

http://www.handicapbreda.nl/publicaties/stappenplan/pag18.shtml
http://www.rug.nl/studenten/studiebegeleiding/hoehetanderskan/beleidrechten/rug-breed.pdf
http://www.carrieretijger.nl/forum/showthread.php?t=1759
http://www.kenniscentrumcrossover.nl/thema/organisaties/cijfers
www.natdisteam.ac.uk
http://vehho.be
http://www.vub.ac.be/ONLE/thesis%20promotor%20Andries.htm
www.integra-belgium.com
http://www.stichtingleerproblemen.be/stichting/congres2007/1%20Depessemier.pdf
http://pdf.klasse.be/KVL/KVL176/KVL17608.pdf

Boeken

‘Ik schreif fout’ van Martine Ceyssens
‘zit stel’ van Theo Compernolle en Theo Doreleijers

Organisatie die betrokken zijn bij het thema

Balans
Sprankel VWZ
Woortblind
Stichting Leerproblemen Vlaanderen
BCG: Bredaas Centrum Gehandicaptenbeleid
Vlaams Expertisecentrum voor Handicap en Hoger Onderwijs
Jac: Jeugd advies centrum
Spelling in de lift
Kopieersysteem spelling

Specialisten

L. van der Bolt
A. Freeman-smulder
J. Hoeks
G. Kempen
H. Wimmer

Definities en moeilijke woorden
Begrijpend lezen: een complex proces waarbij men met behulp van eigen kennis van de wereld een betekenis construeert bij de tekst die men leest

Coarticulatie: de articulatie van een klank kan worden beïnvloed door de klanken die eraan vooraf gaan of er op volgen

Werkgeheugen: het geheugen met een beperkte capaciteit, waarin informatie gedurende korte tijd kan worden opgeslagen en geanalyseerd. Het bestaat uit drie onderdelen: het centrale verwerkingssysteem en de twee ondersteunende hulpsystemen: de fonologische lus en het visuo-spatiële schetsblok

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License